Ślub cywilny to jedna z najczęściej wybieranych form zawierania związku małżeńskiego w Polsce. Co raz więcej Młodych Par decyduje się na organizację uroczystości w plenerze, co jest możliwe od 2015 roku i pozwala na tworzenie rozmaitych i niezwykle romantycznych scenerii. Zanim jednak spotkacie się na ślubnym kobiercu, musicie stanąć twarzą w twarz z formalnościami. Są one mniej rozbudowane niż w przypadku ceremonii wyznaniowej, ale wymagają zebrania odpowiednich dokumentów i opłat.

Ten artykuł dedykujemy tym, którzy planują śluby cywilne i zastanawiają się, co jest potrzebne do przeprowadzenia uroczystości.

Ślub cywilny — co potrzebne na pierwszą wizytę w Urzędzie Stanu Cywilnego?

Ruszyliście z przygotowaniami i wybieracie się na pierwszą wizytę w urzędzie. Pamiętajcie, żeby zabrać ze sobą dokumenty potrzebne do zawarcia ślubu cywilnego, a zatem Wasze dowody osobiste oraz skrócone akty urodzenia. Podczas tego spotkania ustalicie datę oraz godzinę ślubu, a także złożycie pisemne zapewnienie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. W stworzeniu takie oświadczenia pomaga urzędnik. Zawiera ono informacje, które potwierdzają, że:

• jesteście osobami pełnoletnimi
• nie jesteście w związku małżeńskim
• nie jesteście spokrewnieni i spowinowaceni w linii prostej (np. ojciec-córka, brat-siostra, zięć-teściowa)
• nie jesteście w stosunku przysposobienia (osoba adoptująca i adoptowana).

Poza tym w piśmie tym znajdą się oświadczenia odnośnie do nazwisk, jakie po ślubie będziecie nosić wy i Wasze dzieci. Dokument jest ważny przez 6 miesięcy od chwili otrzymania. Ile się czeka na ślub cywilny? Minimum miesiąc od daty wystawienia tego oświadczenia.

Opłaty skarbowe związane ze ślubem cywilnym

Za papiery potrzebne do ślubu cywilnego trzeba oczywiście zapłacić. Opłaty skarbowe są stałe i takie same w każdym urzędzie w Polsce. Wynoszą odpowiednio:

• 84 zł za sporządzenie aktu małżeństwa
• 1000 zł za udzielenie ślubu w miejscu innym niż USC (uroczystości plenerowe wymagają pisemnej zgody kierownika urzędu)
• 39 zł za skrócenie miesięcznego terminu oczekiwania na zawarcie małżeństwa
• 22 zł za odpis aktu urodzenia (gdy uroczystość odbywa się w innym miejscu niż miejsce urodzenia).

Kiedy konieczne jest zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa?

Co trzeba zrobić, by zawrzeć ślub cywilny, jeśli zachodzą okoliczności wykluczające zawarcie małżeństwa? Potrzebne do tego będzie specjalne zezwolenie sądu, które wydane zostanie jedynie, gdy istnieją do tego istotne przesłanki i powody. Sąd może zezwolić na ceremonię:

• z kobietą poniżej 18 roku życia, nie młodszą jednak niż 16 lat – najczęściej wydawane z powodu zajścia w ciąże lub złego stanu zdrowia, któregoś z potencjalnych małżonków lub bliskiego członka rodziny. Tutaj należy podkreślić, że odstępstwo to dotyczy wyłącznie przedstawicielek płci żeńskiej, a zatem przyszły małżonek musi być pełnoletni.
• z osobą dotkniętą chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym – sąd może wyrazić zgodę w przypadku, gdy stan zdrowia nie zagraża małżeństwu i zdrowiu przyszłych potomków. Jest jednak wykluczone w przypadku osób całkowicie ubezwłasnowolnionych. Co więcej, przedstawiciele prawa wezmą pod uwagę dojrzałość emocjonalną drugiej strony polegającą na zapewnieniu odpowiedniej opieki i warunków dla chorego małżonka.
• z osobą spokrewnioną lub spowinowaconą w linii prostej – najczęściej również z powodu zajścia w ciąże lub innych osobistych sytuacji, które będą rozpatrywane bardzo indywidualnie. Odsetek tych ślubów jest bardzo niski, ale warto wspomnieć, że prawo dopuszcza zawarcie małżeństwa między kuzynami, a zatem w trzeciej linii bocznej pokrewieństwa.

Pomoc pełnomocnika przy ślubie cywilnym — jak to wygląda z formalnego punktu widzenia?

Ślub cywilny w urzędzie w pewnych okolicznościach można zawrzeć przy pomocy pełnomocnika. O tym, czy jest to możliwe, zadecyduje sąd, wystawiając odpowiednie oświadczenie. Wniosek złożony do sądu musi mieć formę pisemną, być poświadczony urzędowym podpisem i zawierać osobę, z którą małżeństwo ma zostać zawarte. Jego koszt wynosi 100 zł. W praktyce oznacza to, że w pewnych uzasadnionych sytuacjach, gdy nie możemy być obecni na własnym ślubie, zastępuje nas wyznaczony przez nas pełnomocnik. Według prawa pełnomocnikiem może zostać każda osoba posiadająca pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych, a co więcej, może być ona tej samej płci co nupturient, czyli obecny na ceremonii małżonek. Nie da się jednoznacznie określić, co sąd może uznać za ważny powód zawarcia małżeństwa przy pomocy pełnomocnika, ponieważ każda sprawa rozpatrywana jest z uwzględnieniem różnych zmiennych. Najczęściej dotyczy to jednak małżeństw zawieranych z osobą innego pochodzenia, gdy jej podróż do miejsca ślubu obarczona jest wieloma trudnościami i kosztami. Może się również zdarzyć tak, że ceremonia zostanie przeprowadzona przez dwóch pełnomocników, a zatem bez obecności przyszłych małżonków. Dotyczy to zazwyczaj sytuacji nadzwyczajnych np. gdy obydwie strony przebywają w dwóch różnych szpitalach.

Jeśli jedno z narzeczonych jest cudzoziemcem — co potrzebne do ślubu cywilnego?

Wasz wybranek lub wybranka pochodzi z zagranicy i zastanawiacie się jak wziąć ślub cywilny w Polsce?

Osoba pochodząca z innego kraju musi mieć aktualny paszport oraz poświadczenie zameldowania po pobyt tymczasowy, a także złożyć takie same dokumenty jak obywatel Polski. Trzeba natomiast pamiętać, że wszystkie prawne papiery muszą zostać przełożone na nasz język ojczysty przez tłumacza przysięgłego.

Dodatkowo potrzebny będzie dokument potwierdzający, że w świetle prawa tamtejszego kraju nie ma przeciwwskazań do zawarcia związku małżeńskiego. Jeśli jednak z ważnych przyczyn pozyskanie tego potwierdzenia jest wyjątkowo trudne lub niewykonalne (np. stan wojny) to wówczas sąd zwalnia z tego obowiązku i sam ustala czy dana osoba może wziąć ślub. Czasami, gdy złożone dokumenty nie są wystarczające do ustalenia danych potrzebnych do sporządzenia aktu ślubu, urząd może poprosić cudzoziemca o przedstawienie odpisu aktu urodzenia.

Co potrzebne do ślubu cywilnego w przypadku rozwodników?

Tam samo jak można zawrzeć małżeństwo w Polsce, można je również rozwiązać lub unieważnić. Są to dwie odrębne sytuacje. Unieważnienie w przeciwieństwie do rozwodu powoduje zniesienie małżeństwa ze skutkiem wstecznym, czyli sąd uznaje je za nigdy nieistniejące. Rozwód powoduje natomiast, iż małżeństwo przestaje istnieć na przyszłość. Jego powody bywają różne, a o przebiegu sprawy rozwodowej często decydują dodatkowe aspekty takie jak: wspólne potomstwo czy majątek. Nie ma jednak przeciwwskazań do ponownego ożenku. Mieliście już ślub cywilny, ale jesteście po rozwodzie i zastanawiacie się jakie formalności są potrzebne do ponownego zawarcia małżeństwa? W tym przypadku podczas wizyty w urzędzie oprócz standardowych dokumentów przedstawcie odpis aktu małżeństwa oraz odpis orzeczenia rozwodowego. Wyrok sądu w tej sprawie musi być uprawomocniony. Procedury i opłaty związane z uroczystością są dokładnie takie same jak w przypadku pierwszego ślubu cywilnego. Co ciekawe, nie ma przeszkód do zawarcia małżeństwa z tą samą osobą, z którą uprzednio otrzymaliście rozwód.

Przypadki szczególne — co potrzebne do ślubu cywilnego?

Ślub cywilny ma jasno określone wymagania dotyczące formalności. Każda sytuacja, która wymusza złożenia innych dokumentów niż standardowe, może zostać zaliczona do szczególnych przypadków. Będą niby zatem wszystkie okoliczności związane z otrzymaniem pisemnej zgody sądu na zawarcie małżeństwa, ślub z obcokrajowcem lub ponowne zawarcie małżeństwa po rozwodzie. Do tej kategorii zaliczymy również wdowy lub wdowców, którzy oprócz rutynowych formalności muszą dołączyć odpis skrócony aktu zgonu lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu, lub uznaniu za zmarłego poprzedniego małżonka. O szczególnych przypadkach możemy również mówić w sytuacjach, gdy ślub zawierany jest w szpitalu lub ośrodku karnym. Tutaj należy złożyć wniosek o udzielenie ślubu w innym miejscu niż Urząd Stanu Cywilnego, nie ma jednak dodatkowej opłaty 1000 zł pobieranej za ślub plenerowy. Jeśli ceremonia odbywa się w więzieniu, wymagana jest wcześniejsza zgoda Naczelnika zakładu karnego, która zostanie przez niego dostarczona do urzędu.

O czym jeszcze pamiętać — zaproszenia!

Udało Wam się zebrać komplet potrzebnych dokumentów i ustalić datę ślubu. Macie zatem czas, by przemyśleć inne aspekty związane z tym wielkim wydarzeniem. Warto m.in. rozważyć zapewnienie oprawy muzycznej na czas trwania uroczystości, która zbuduje odpowiedni klimat. Zadbać należy również o to, by dobre wieści dotarły do Waszych bliskich, dlatego pod lupę weźcie zaproszenia ślubne i weselne. Jeśli po ceremonii zaplanowaliście wspólne świętowanie, to rozejrzyjcie się za innymi istotnymi elementami papeterii takimi jak: winietki, menu weselne, plan stołów czy podziękowania dla gości weselnych. W naszej rozbudowanej ofercie znajdziecie całe sety pasujących do siebie dodatków, a także inne ciekawe akcesoria np. toppery, lustrzane napisy czy księgi gości weselnych.